Wijs met Groningen - Info
Wijs met Groningen is een Cd met liedjes in en over de Groningse streektaal. De melodieën (de ‘wijsjes’) hebben veel weg van Ierse folksongs. De teksten zijn deels in het Nederlands en deels in het Gronings. Ze zijn geschreven vanuit verschillende perspectieven. Zo zijn er liedjes over mensen die in Groningen zijn geboren en/of opgegroeid en die er nog steeds wonen. Maar er zijn ook liedjes over Groningers die buiten de provincie zijn gaan wonen, e-migranten dus eigenlijk. En natuurlijk zijn er liedjes over mensen die naar de provincie Groningen zijn verhuisd.
Al die mensen hebben op een heel eigen wijze ervaring met de Groningse streektaal. Evenals niet-Groningers met Groningse partners, ouders, vrienden of bekenden. Eenieder kent vast en zeker voorbeelden van prettige herinneringen, misverstanden en komische situaties, die op de een of andere manier terug te voeren zijn op de ‘cultuur’ waarin je bent opgegroeid en die weer invloed hebben gehad op je manier van denken en praten. Dat is interessant maar bovenal leuk. Het oeroude spreekwoord ‘Ieder vogeltje zingt zoals het gebekt is’ blijkt bijzonder waar te zijn. Het zet je ook aan het denken over de vraag: ‘Wie spreekt er eigenlijk perfect Nederlands?’. Volgens ons niemand. Het is natuurlijk belangrijk om goed Nederlands te (kunnen) spreken. Maar dat daar een streekeigen accent, woord of uitdrukking doorheen klinkt, is heel verrijkend. Daar mag je zelfs bijzonder trots op en ‘blij mee’ zijn. In het Gronings zouden we zeggen: ‘Wies mit’.
Bestel deze CD. Beluister deze nummers op iTunes.
Inspiratie
Het idee voor de cd Wijs met Groningen komt uit mijn eigen ervaringen met de manier van spreken van de Groningers, inclusief ikzelf. Ik ben opgegroeid bij Veendam en kreeg het Veenkoloniaals dialect met de paplepel ingegoten. Niet zozeer van mijn onderwijzerende ouders, maar wel van dorps- en klasgenoten. Bovendien was er al een stevige basis gelegd door de taal van mijn opa's en oma's, die afkomstig waren uit de Groningse veenkoloniën en de kop van Drenthe. Ik woon al jaren in Utrecht maar word nog bijna dagelijks geconfronteerd met de wortels van mijn spreektaal. Niet wegens een zwaar accent of zo, maar gewoon omdat ik woorden gebruik die blijkbaar niet tot het standaard Nederlands behoren. Uiteraard weet ik inmiddels heus wel de belangrijkste verschillen. Maar ondanks vijfentwintig jaar buiten Groningen te hebben gewoond, ontmoet ik nÛg steeds verbaasde blikken, gepaard gaande met de opmerking: ‘Wat zeg je nou?’ In sommige situaties leidt dat tot misverstanden maar het kan evengoed hilarische momenten opleveren. Het aardige is dat er vaak discussies ontstaan over woorden en de manier waarop je dingen kunt zeggen. Meestal komen we tot de conclusie dat eigenlijk iedereen wel streekeigen woorden en uitdrukkingen gebruikt of een accent heeft. Interessant hierbij is dat streekeigen woorden en uitdrukkingen veel inzicht geven in de denkwijze van personen. En dat je dezelfde dingen op veel manieren kunt zeggen. Of dat je ogenschijnlijk hetzelfde bedoelt, maar er toch iets niet lijkt te kloppen...
Al deze waarnemingen, gepaard gaande met verwondering, vormt het uitgangspunt voor het maken van de cd Wijs met Groningen. Door er op deze manier mee bezig te zijn, ben ik me er steeds meer van bewust dat ik een herkenbare "afkomst" heb. En dat het leuk is (en dus helemaal niet erg) als je kunt horen waar iemand vandaan komt. Als je maar open staat voor elkaars doen en laten, en bereid bent om elkaar zo goed mogelijk te begrijpen. Kortom, ik ben blij met mijn "roots" en ik ben er trots op. Daarom ben ik "Wijs met Groningen".
Geert Jan Dussel
Medewerkers
De muziek is uitgevoerd door de Grunneger Gnivvels. Het is een gelegenheidsformatie die ontstaan als gevolg van het initiatief van Geert Jan Dussel om een "Grollandse" cd te maken: een cd met liedjes in het Nederlands, Gronings en van alles daar tussenin. Hij schreef zelf de meeste teksten. Andere nummers zijn door Wim Dussel in het Gronings vertaalde Ierse folksongs. Deze stijl zette de toon voor de overige muziek, veelal gemaakt door Julia Rubingh.
De zangstemmen nemen Wim en Julia voor hun rekening en in enkele gevallen ook Geert Jan, die ook gitaar, accordeon, fluiten, klarinet en slagwerk speelt. De viool van Ilona van Veen geeft verschillende nummers een vrolijk of melancholiek
tintje. De opnametechniek wordt verzorgd door Rob Strässer die ook de basgitaar en het keyboard bespeelt. Voor enkele nummers mochten we gebruik maken van de enthousiaste bijdragen van de trompettist Robert van Dijk, de pianist Peter Westers en de schoolzangeressen Lonneke en Floor Dussel. De begeleiding van drie nummers wordt verzorgd door de Groningse folkgroep Selkie. Janny Boelman regelde de lichamelijke en geestelijke verzorging.